اینترنت طبقاتی چیست ؟
شورای عالی فضای مجازی با حضور سران قوای سهگانه و مقامات عالیرتبه نظامی و امنیتی تشکیل جلسه داد و با تصویب مصوبهای، بستر اعمال محدودیتهای بیشتر بر اینترنت کاربران را فراهم کرد. همزمان، محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، بر لزوم تسریع در راهاندازی شبکه ملی اطلاعات و تقویت پیامرسانهای داخلی تأکید کرد. با تصویب این قانون محدودیت هایی بر روی ارتباطات اینترنتی غیر از مودم فیبر نوری برقرار خواهد شد .
عصر سهشنبه 24 تیر 404، شورای عالی فضای مجازی آییننامه اجرایی مربوط به کمیته تسهیل فعالیت کسبوکارهای دیجیتال را به تصویب رساند (اخبار روز در این حوزه را از اینجا مطالعه فرمائید )
این کمیته که در بهمن ۱۴۰۳ و در دولت پزشکیان ایجاد شده بود، اکنون با تصویب آییننامه وارد مرحله اجرایی شده است. امیر سیاح، سرپرست معاونت اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی، اعلام کرد این کمیته قصد دارد امکان بازگشایی آیپی برای «برخی کسبوکارها» را فراهم کند؛ موضوعی که نشاندهنده حرکت دولت به سمت اجرای طرح موسوم به اینترنت طبقاتی است.
اصطلاح «اینترنت طبقاتی» به معنای فراهم کردن سطحی از دسترسی به اینترنت برای گروههای خاص با مجوز رسمی، در حالی است که عموم مردم از این سطح دسترسی محروم هستند.
آغاز این روند به دولت حسن روحانی برمیگردد؛ زمانی که محمدجواد آذری جهرمی، وزیر وقت ارتباطات ، اینترنت بدون فیلتر را در اختیار برخی روزنامهنگاران قرار داد و این مسیر را کلید زد.
اینترنت طبقاتی نوعی دسترسی محدود به اینترنت می باشد که در آن استفاده کننده بر اساس کد ملی خود در دسته های مختلفی دسته بندی می شود . مبنای این دسته بندی ، جایگاه کاری و نزدیکی به دولت می باشد . در این نوع دسترسی به اینترنت که به نوعی ، تقریبا در چین صرفا سابقه دارد دسترسی به شبکه جهانی کاملا محدود شده و بر اساس وایت لیست و بلک لیست کار خواهد کرد ، بدین صورت که اگر کد ملی شما ، بر اساس رانت ، در سطح بالاتری باشد ، شما آزادانه تر به اینترنت دسترسی خواهید داشت .
آیا اینستاگرام و شبکه های اجتماعی در اینترنت طبقاتی محدود خواهند شد ؟
قطعا پاسخ بله می باشد و دسترسی به این شبکه صرفا بر اساس آن دسته بندی انجام خواهد شد .
آیا اینترنت طبقاتی ، همان اینترنت ملی است ؟
خیر ، در اینترنت ملی ، یک شبکه داخلی بزرگ یا WAN وجود دارد که صرفا محدود به جغرافیای ایران است و دسترسی از این شبکه به شبکه اینترنت از طربق پروکسی هایی مشخص و بر اساس محدودیت های تعریف شده و با پهنای باند بسیار کمتر صورت می گیرد . در حالی که اینترنت طبقاتی همان اینترنت جهانی است اما به سطوح دسترسی بسیار محدود تر .
اینترنت طبقاتی نوعی دسترسی به اینترنت بسته به تخصص، جایگاه اجتماعی، کار و نزدیکی به دولت است. در این نوع دسترسی حق دسترسی به اینترنت، محدود به گروههای خاصی میشود
عارف ، معاون اول بر ضرورت تسریع در راهاندازی شبکه ملی اطلاعات و تقویت پیامرسانهای داخلی تأکید کرد و گفت: «باید به کاربران داخلی این اطمینان داده شود که شبکه ملی اطلاعات قادر است نیازهای آنان را در محیطی امن تأمین کند.»
در همین رابطه، فاطمه مهاجرانی ، سخنگوی دولت اظهار داشت: «علت قطع چندروزه اینترنت در جریان درگیری با اسرائیل، آمادهسازی و راهاندازی اینترنت ملی بوده است.» عارف نیز با اشاره به جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل افزود: «این نبرد، مصداق جنگ فناوری و جنگ نرم بود، از اینرو ضروری است عملکرد خود در این عرصه را بهطور جدی مورد بررسی و آسیبشناسی قرار دهیم.»
اینترنت طبقاتی برای پزشکان
پزشکان بر اساس نیاز خود ، باید دسترسی آزاد به مقالات علمی و دانشگاهی و بروز داشته باشند . در اینترنت طبقاتی برای پزشکان ، یک پزشک باید توسط بیمارستان و یا کلینیک محل کار خود ، باید درخواست استفاده از اینترنت طبقاتی را بدهد . در این صورت ، آن پزشک به مطالب دانشگاهی و محدود به کار خود ، دسترسی کاملی خواهد داشت . دقت فرمائید که سایت های فیلتر شده قبلی ، کماکان به قوت خود باقی خواهند ماند .
اینترنت طبقاتی برای کسب و کار های آنلاین
متاسفانه با راه اندازی اینترنت طبقاتی ، محدودیت هایی برای کسب و کار های آنلاین بوجود خواهد آمد و پیش بینی ها بر این است که اینستاگرام کماکان فیلتر بوده و کسب و کاره های آنلاین ، مجبور به مهاجرت به شبکه های اجتماعی بی مخاطب ایرانی مانند بله و … بروند . از نظر نویسنده مطلب ، استفاده از شبکه های اجتماعی داخلی ، با توجه به سرعت نسبتا خوب آنها در عین عدم امنیت آنها ، برای استفاه کسب و کار های آنلاین ، لازم الاجرا خواهد بود و هر چه سریعتر باید به این شبکه ها پیوست .
یکی از فعالان حوزه فناوری با اشاره به روند فزاینده مهاجرت نیروهای این صنعت گفت: «امیدوارم پیش از آنکه نتایج جلسات و مذاکرات پیدرپی مشخص شود، هنوز تعدادی از متخصصان در کشور حضور داشته باشند.» او با انتقاد از نگرش صرفاً امنیتی به اینترنت تأکید کرد که میتوان ضمن رعایت ملاحظات امنیتی، مانع وارد شدن خسارت به کسبوکارها و مردم شد.
این کارشناس با بیان اینکه ایران همچنان در مرحله انقلاب صنعتی سوم یعنی عصر کامپیوتر و اینترنت متوقف مانده است، در حالی که جهان به سمت انقلاب صنعتی چهارم مبتنی بر هوش مصنوعی و دادههای کلان و حتی انقلاب صنعتی پنجم با رویکرد انسانمحور حرکت کرده، اضافه کرد: «امروزه محیطهای کاری جهان به افرادی با توان بالای تابآوری نیاز دارند، اما ما تمام ابزارهایی که این تابآوری را برای فعالان این حوزه – که بیشتر آنان زنان هستند – فراهم میکند، از آنها گرفتهایم.»
وی تأکید کرد که تنها مسیر پیش رو، همگامی با اکوسیستم نوآوری، اعتمادسازی و تغییر نگرش محدودکننده در زمینه فیلترینگ اینترنت است.
اینترنت طبقاتی برای روزنامه نگاران
با ورود طرح اینترنت تفکیکی یا اینترنت طبقاتی محدودیت هایی برای گروههایی مانند خبرنگاران و فعالان کسبوکارهای آنلاین در دستور کار قرار گرفته است.
امیر سیاح، سرپرست معاونت اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی، روز سهشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۴ در همایش «اینترنت و آینده ایران» اعلام کرد که بازگشایی دسترسی IP برای برخی کسبوکارها از نخستین اقدامات این کمیته خواهد بود. او آغاز فعالیت آزمایشی ستاد تسهیل اقتصاد دیجیتال و فراهم کردن دسترسی محدود برای برخی کسبوکارها را نشانه شروع اجرای طرح اینترنت تفکیکی با هدف حمایت از توسعه اقتصاد دیجیتال دانست؛ موضوعی که واکنشهایی در میان شرکتکنندگان برانگیخت.
همزمان، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، از تخصیص اینترنت تفکیکشده برای خبرنگاران خبر داد و آن را «اینترنت آزادتر» توصیف کرد .
با ورود اینترنت طبقاتی ، قطعا روزنامه نگاران با اسیب های زیادی مواجه خواهند شد و اینکه چگونه به اطلاعات آزاد و دست اول دسترسی خواهند یافت ، در هاله ای از ابهام است . احتمالا این قشر باید به سراغ vpn های مخصوص اینترنت طبقاتی و یا استفاده از استارلینک سوق داده شوند .
vpn برای اینترنت طبقاتی
هنوز مشخص نیست که آیا با vpn می توان به اینترنت آزاد و بدون محدودیت دست یافت یا نه ؟ با تصویب اینترنت طبقاتی در شورای عالی فضای مجازی ، تبلیغ vpn برای اینترنت طبقاتی عمومی شده است . در زمان نگارش این مطلب ، هنوز راه کاری برای دور زدن اینترنت طبقاتی بوجود نیامده است .
مخالفت فعلی دولت با اینترنت طبقاتی :
معاون وزیر ارتباطات و رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت، با دفاع از ضرورت حفظ اینترنت آزاد، مسدود کردن اینترنت به بهانه مقابله با حملات سایبری در دوران جنگ تحمیلی را نادرست دانست و تصریح کرد: «زیرساختهای کشور توانایی مقابله با چنین حملاتی را بدون نیاز به قطع اینترنت دارند.»
او همچنین یادآور شد که تصمیمگیری درباره مسدودسازی اینترنت بر عهده او نیست. اکبری در این نشست، ایران را دارنده آلودهترین شبکه اینترنت جهان معرفی کرد و با اشاره به اینکه بخشی از حملات سایبری از داخل کشور به سمت خارج انجام میشود، از ثبت ۵ هزار و ۷۰۰ حمله سایبری از مبدأ خارج به داخل تنها در ۲۴ ساعت گذشته خبر داد. وی افزود: «اغلب این حملات از نوع DDOS بوده، سازماندهیشده و توسط گروهها یا کشورهای مشخصی انجام میشود.»
رئیس شرکت زیرساخت با بیان اینکه در اوج این حملات، کشور با ترافیکی معادل ۴۰۰ گیگابیت بر ثانیه مواجه شده که بر عملکرد اینترنت اثر گذاشته است، به آسیبپذیری بالای کشور در این حوزه اشاره کرد و هشدار داد که استفاده گسترده از تجهیزات دستدوم در زیرساختها، ریسک نفوذ در زنجیره تأمین را افزایش میدهد. او خاطرنشان کرد: «در کشوری که ۷۰ تا ۸۰ درصد سرورها دستدوم وارد میشوند، آلودهسازی آنها کار دشواری نیست.» مهاجرت نیروی انسانی، رواج نرمافزارهای ناامن و نبود سرویسهای ابری از دیگر عوامل این آسیبپذیری اعلام شد.
معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد: «دسترسی به اینترنت نیازمند بازنگری در ساختار تصمیمگیری است و هر نهادی که اقدام به قطع اینترنت میکند باید پاسخگو باشد. قطع اینترنت موضوعی نیست که بتوان ساده از آن عبور کرد؛ چراکه اینترنت و تلفن همراه امروز بهشدت با خدمات اساسی و زیرساختهای حیاتی کشور گره خوردهاند و اختلال در آنها میتواند خسارتهای سنگین و گستردهای به سیستم وارد کند.»










